خودرو یکی از سرمایه‌های مهم هر فرد محسوب می‌شود و نگهداری صحیح از آن می‌تواند باعث کاهش هزینه‌های تعمیرات و افزایش طول عمر مفید آن شود. در ایران، به دلیل کیفیت پایین سوخت، شرایط جاده‌ای نامناسب و هزینه‌ی بالای قطعات یدکی، استهلاک خودروها نسبت به برخی کشورهای دیگر بیشتر است. بااین‌حال، رعایت برخی نکات کلیدی می‌تواند از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کند و خودروی شما را در شرایط بهینه نگه دارد. در ادامه، ۱۰ راهکار اساسی برای افزایش طول عمر خودروهای داخلی بررسی شده است.

راهکارهای نگهداری خودرو

۱. استفاده از سوخت و روغن موتور مناسب

یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر سلامت خودرو، استفاده از سوخت و روغن مناسب است. بنزین معمولی در ایران دارای اکتان پایین‌تری نسبت به استانداردهای جهانی است که این موضوع باعث ایجاد رسوبات در محفظه‌ی احتراق، افت شتاب و افزایش مصرف سوخت می‌شود. اگر خودرویی با موتور توربوشارژ یا پرقدرت دارید (مانند دنا پلاس توربو، شاهین یا چری تیگو ۷)، استفاده از بنزین سوپر یا مکمل‌های اکتان‌افزا از برندهای معتبر مانند اتوسل یا لیکو مولی توصیه می‌شود.

علاوه بر سوخت، تعویض منظم روغن موتور نیز اهمیت زیادی دارد. روغن مناسب باعث کاهش اصطکاک بین قطعات موتور و جلوگیری از آسیب زودرس می‌شود. برخی از روغن‌های باکیفیت در بازار ایران شامل توتال، کاسترول، بهران سوپر پیشتاز و ایرانول رونیا هستند. برای خودروهای داخلی، تعویض روغن موتور هر ۵ تا ۷ هزار کیلومتر توصیه می‌شود، درحالی‌که برای خودروهای چینی و توربوشارژ، این عدد بهتر است به ۴ تا ۵ هزار کیلومتر کاهش یابد.

راهکارهای نگهداری خودرو

۲. تعویض منظم فیلترهای خودرو

فیلترها نقش مهمی در بهبود عملکرد موتور و سیستم سوخت‌رسانی دارند. در خودروهای داخلی، به دلیل کیفیت پایین بنزین و گردوغبار زیاد در برخی مناطق، تعویض فیلترها باید به‌موقع انجام شود:

فیلتر روغن: هم‌زمان با تعویض روغن موتور، برای جلوگیری از ورود ذرات معلق به موتور.

فیلتر هوا: هر ۵ تا ۱۰ هزار کیلومتر بسته به میزان آلودگی محیط، مخصوصاً در شهرهای آلوده‌ای مثل تهران و اصفهان.

فیلتر بنزین: هر ۱۵ تا ۲۰ هزار کیلومتر، به‌ویژه اگر از بنزین معمولی استفاده می‌کنید.

عدم تعویض به‌موقع فیلترها باعث افزایش مصرف سوخت، کاهش راندمان موتور و ایجاد مشکلاتی در سیستم سوخت‌رسانی می‌شود.

راهکارهای نگهداری خودرو

۳. بررسی سیستم خنک‌کننده و ضدیخ

یکی از مشکلات رایج در خودروهای داخلی، داغ شدن موتور به دلیل نقص در سیستم خنک‌کننده است. بررسی رادیاتور، واترپمپ، ترموستات و شیلنگ‌ها هر چند ماه یک‌بار توصیه می‌شود. همچنین، همیشه از ضدیخ-ضدجوش استاندارد در تمام فصول استفاده کنید. ضدیخ علاوه بر کاهش دمای موتور، از ایجاد رسوب در مسیرهای عبور آب جلوگیری می‌کند. در تابستان، برخی افراد از آب خالص در رادیاتور استفاده می‌کنند که این کار باعث ایجاد رسوبات و کاهش کارایی سیستم خنک‌کننده می‌شود.

راهکارهای نگهداری خودرو

۴. رانندگی صحیح و اصولی

نحوه‌ی رانندگی تأثیر مستقیمی بر عمر قطعات مختلف خودرو دارد. برخی نکات مهم شامل:

از شتاب‌گیری‌های ناگهانی و ترمزهای شدید خودداری کنید تا فشار روی موتور، گیربکس و سیستم تعلیق کاهش یابد.

در خودروهای دنده‌ای، از نیم‌کلاچ گرفتن‌های طولانی پرهیز کنید زیرا باعث فرسودگی سریع صفحه کلاچ می‌شود.

در خودروهای اتوماتیک، هنگام توقف طولانی خودرو را در حالت “N” (خلاص) قرار دهید تا از فشار به گیربکس جلوگیری شود.

قبل از خاموش کردن خودروهای توربوشارژ، ۳۰ ثانیه اجازه دهید درجا کار کند تا توربو خنک شود و آسیب نبیند.

راهکارهای نگهداری خودرو

۵. توجه به لاستیک‌ها و سیستم تعلیق

شرایط جاده‌های ایران باعث فشار زیاد به لاستیک‌ها و سیستم تعلیق می‌شود. برای کاهش استهلاک:

هر ۱۵ روز یک‌بار باد لاستیک‌ها را تنظیم کنید تا مصرف سوخت و سایش لاستیک کاهش یابد.

هر ۶ ماه یک‌بار لاستیک‌ها را جابه‌جا کنید تا ساییدگی یکسانی داشته باشند.

در جاده‌های ناهموار، با سرعت مناسب رانندگی کنید تا از آسیب به کمک‌فنرها و جلوبندی جلوگیری شود.

برندهای خوب لاستیک برای خودروهای داخلی شامل کویر تایر، یزد تایر، کومهو و میشلن هستند.

راهکارهای نگهداری خودرو

۶. تعویض روغن گیربکس و رسیدگی به سیستم انتقال قدرت

در خودروهای دنده‌ای و اتوماتیک، روغن گیربکس باید به‌موقع تعویض شود. در گیربکس‌های دستی، هر ۴۰ تا ۵۰ هزار کیلومتر و در گیربکس‌های اتوماتیک هر ۳۰ تا ۴۰ هزار کیلومتر تعویض روغن توصیه می‌شود. عدم تعویض روغن گیربکس باعث داغ شدن و خرابی زودرس آن می‌شود.

راهکارهای نگهداری خودرو

۷. بررسی سیستم برق و باتری خودرو

سیستم برق‌رسانی خودرو شامل باتری، دینام، استارت و سیم‌کشی‌ها است. بررسی دوره‌ای سرباتری‌ها و تمیز کردن آن‌ها از سولفاته شدن و کاهش عملکرد باتری جلوگیری می‌کند. همچنین، در زمان تعویض باتری، از برندهای معتبری مانند سپاهان باتری، ولتا، اوربیتال و دلکور استفاده کنید.

۸. استفاده از قطعات یدکی اصلی

یکی از مشکلات بازار خودرو در ایران، وجود قطعات یدکی تقلبی است که می‌توانند به خودرو آسیب بزنند. هنگام خرید قطعاتی مانند لنت ترمز، دیسک و صفحه کلاچ، شمع‌ها و فیلترها، از فروشگاه‌های معتبر خرید کنید.

راهکارهای نگهداری خودرو

۹. جلوگیری از قرار دادن خودرو در معرض آفتاب و شرایط نامساعد

نور مستقیم آفتاب باعث کدر شدن رنگ خودرو و آسیب به داشبورد و قطعات پلاستیکی می‌شود. در صورت امکان، خودرو را در پارکینگ سرپوشیده نگه دارید یا از چادر خودرو استفاده کنید.

راهکارهای نگهداری خودرو

۱۰. انجام سرویس‌های دوره‌ای و بازدیدهای منظم

سرویس‌های دوره‌ای مانند تنظیم موتور، بررسی جلوبندی، میزان فرمان، چک کردن سیستم ترمز و بررسی نشتی‌های روغن به‌طور منظم باید انجام شود. این کار باعث پیشگیری از خرابی‌های بزرگ و پرهزینه خواهد شد.

جمع‌بندی

با رعایت این نکات، می‌توانید عمر مفید خودرو را افزایش دهید و هزینه‌های تعمیر و نگهداری را کاهش دهید. در شرایطی که قیمت خودرو و قطعات یدکی بالا رفته، نگهداری اصولی خودرو بیش از پیش اهمیت دارد.