کیسه هوا یکی از مفیدترین فناوریهایی بودند که به خودروها اضافه شدند و تا به حال جان هزاران نفر را از مرگ قطعی نجات دادهاند. این سیستم از برخورد مستقیم سر و بدن با داشبورد، فرمان و شیشه جلوگیری میکند و طبق مطالعات، استفاده از آن در کنار کمربند ایمنی، خطر مرگ را تا ۵۰٪ کاهش میدهد. این فناوری عمری نسبتا طولانی دارد و طی دهههای گذشته به مرور تکامل پیدا کرده، تا آنجا که امروزه به عنوان یکی از استانداردهای ایمنی در خودروها شناخته میشود.
تاریخچهی کیسه هوا
ایدهی استفاده از کیسههای هوا برای اولین بار در اوایل دهه ۱۹۵۰ مطرح شد. در سال ۱۹۵۲، دکتر جان هاتن، مهندسی آمریکایی، ایدهی یک «بالشتک ایمنی پر از هوا» را به ثبت رساند. اما در آن زمان، نبود فناوریهای مناسب، از جمله حسگرهای دقیق و سیستمهای پر کردن سریع کیسه، مانع از عملی شدن این ایده شد. در دههی ۱۹۷۰ پیشرفت در فناوری حسگرها و سیستمهای گازدهی باعث شد که خودروسازان اولین آزمایشهای خود را روی کیسههای هوا انجام دهند. شرکت فورد و کرایسلر از اولین خودروسازانی بودند که این سیستم را آزمایش کردند. در سال ۱۹۷۳، شرکت اولدزموبیل (از زیرمجموعههای جنرال موتورز) اولین خودروی مجهز به کیسه هوا را تولید کرد، اما در آن زمان این سیستم به صورت گسترده در بازار عرضه نشد. در دههی ۱۹۸۰، برخی خودروسازان اروپایی و آمریکایی شروع به ارائهی کیسههای هوا بهعنوان یک گزینهی ایمنی در خودروهای لوکس کردند. مرسدس بنز یکی از اولین برندهایی بود که در سال ۱۹۸۱ کیسهی هوای راننده را در مدل S-Class معرفی کرد. نهایتا چند سال مانده به قرن جدید کشورهای مختلف، بهویژه ایالات متحده و اروپا، قوانین سختگیرانهای در مورد ایمنی خودروها وضع کردند. در سال ۱۹۹۸، دولت آمریکا نصب کیسهی هوای جلو برای راننده و سرنشین جلو را در تمامی خودروهای تولیدی اجباری کرد. این قانون باعث شد که کیسهی هوا از یک گزینهی لوکس به یک ویژگی استاندارد در خودروها تبدیل شود. با پیشرفت فناوری، کیسههای هوا نیز بهبود یافتند و مدلهای جدیدی برای افزایش ایمنی سرنشینان معرفی شدند. امروزه، خودروها علاوه بر کیسهی هوای جلو، به انواع دیگری از کیسههای هوا مجهز هستند که محافظت بیشتری در برابر تصادفات مختلف فراهم میکنند.
نحوهی عملکرد کیسهی هوا
تشخیص تصادف: حسگرهای نصبشده در خودرو شدت و زاویهی برخورد را تشخیص میدهند.
فعالسازی کیسهی هوا: در صورت تشخیص تصادف شدید، سیستم کنترل کیسهی هوا فعال شده و یک مکانیزم شیمیایی گاز نیتروژن تولید میکند.
باز شدن کیسهی هوا: گاز تولیدشده باعث پر شدن سریع کیسهی هوا (در کمتر از ۰.۰۵ ثانیه) میشود.
کاهش سرعت سرنشین: کیسهی هوا با جذب انرژی برخورد، باعث کاهش نیروی وارده به بدن و سرنشینان میشود.
تخلیهی هوا: پس از برخورد، سوراخهای کوچکی در کیسهی هوا باعث تخلیهی آهستهی هوا میشوند تا از فشار بیش از حد جلوگیری شود.
انواع کیسههای هوا
امروزه، خودروها به انواع مختلفی از کیسههای هوا مجهز هستند که هر کدام برای محافظت از قسمت خاصی از بدن طراحی شدهاند:
کیسهی هوای جلو: رایجترین نوع که از راننده و سرنشین جلو در تصادفات مستقیم محافظت میکند.
کیسهی هوای جانبی: در داخل در خودرو نصب شده و وظیفهی مراقبت از سرنشینان در برابر برخوردهای جانبی را به عهده دارد.
کیسهی هوای پردهای: به صورت عمودی از سقف خودرو باز شده و اجازه نمیدهد آسیبی به سر و گردن سرنشینان وارد شود.
کیسهی هوای زانویی: در زیر داشبورد قرار دارد و از زانوهای راننده و سرنشین جلو محافظت میکند.
کیسهی هوای مرکزی: بین راننده و سرنشین جلو باز شده و از برخورد سر آنها به یکدیگر جلوگیری میکند.
کیسهی هوای مخصوص سرنشینان عقب: در برخی خودروهای لوکس، کیسههای هوا برای سرنشینان عقب نیز تعبیه شدهاند.