۲۶ مرداد ۱۴۰۴
صف خلوت خرید خودرو
چند سالی است که مردم برای خرید خودرو از کارخانه باید شانس‌شان را در فروش‌های فوق‌العاده و قرعه‌کشی‌های آن امتحان کنند. استقبال مردم از این برنامه آن‌قدر زیاد بود که در دی ماه ۱۴۰۱ حدود ده میلیون نفر در قرعه‌کشی ایران‌خودرو ثبت‌نام کردند. اما شرایط به مرور تغییر کرد تا آن‌جا که در ششمین مرحله‌ی فروش فوق‌العاده‌ی ایران‌خودرو که تیرماه ۱۴۰۴ برگزار شد، میزان مشارکت متقاضیان نسبت به مرحله‌ی قبل کاهش چشمگیری داشت. بر اساس داده‌های رسمی منتشرشده تا پایان روز دوشنبه ۱۶ تیر، تعداد ثبت‌نام‌کنندگان و کدهای رهگیری صادرشده نسبت به مرحله‌ی قبلی به شکل بی‌سابقه‌ای افت کرده و این موضوع می‌تواند زنگ خطری جدی برای سیاست‌های فروش خودروسازان داخلی باشد.
افت بی‌سابقه در آمار ثبت‌نام
در این مرحله تنها ۶۲۱ هزار کد رهگیری برای متقاضیان صادر شده است، در حالی‌که در مرحله‌ی پنجم این عدد بیش از یک میلیون و ۸۴۸ هزار کد بوده است. این یعنی میزان صدور کدهای رهگیری حدود ۶۶ درصد کاهش یافته است. از نظر تعداد شرکت‌کنندگان نیز افت مشابهی دیده می‌شود. در حالی که در مرحله قبل ۸۵۲ هزار نفر در قرعه‌کشی شرکت کرده بودند، در مرحله ششم این عدد به ۲۹۷ هزار نفر کاهش پیدا کرده است؛ یعنی حدود ۶۵ درصد کمتر از دوره‌ی پیشین.
ایران‌خودرو در توضیح این اختلاف آماری اعلام کرده که هر متقاضی امکان انتخاب دو اولویت برای خودرو مورد نظر خود را دارد. به همین دلیل، برخی افراد پس از انصراف از گزینه اول، با انتخاب خودروی دیگری موفق به دریافت کد رهگیری جدید شده‌اند. در نتیجه، مجموع کدهای رهگیری ممکن است بیشتر از تعداد شرکت‌کنندگان باشد.
کاهش جذابیت اقتصادی؛ عامل اصلی ریزش تقاضا
کارشناسان صنعت خودرو بر این باورند که افت چشمگیر مشارکت مردم در این مرحله، بیش از هر چیز ناشی از افزایش قیمت کارخانه‌ای خودروهای ایران‌خودرو است. این افزایش باعث شده فاصله‌ی قیمتی بین کارخانه و بازار آزاد به‌شدت کاهش یابد؛ در برخی مدل‌ها این فاصله به کمتر از ۵ درصد رسیده و حتی در مواردی کاملاً از بین رفته است. در گذشته، شرکت در طرح‌های فروش فوق‌العاده برای واسطه‌گران و دلالان، سود قابل توجهی به همراه داشت. اما اکنون که این سود تقریبا از بین رفته، دیگر انگیزه‌ای برای حضور در قرعه‌کشی باقی نمانده است. در چنین شرایطی فضا برای خریداران واقعی بازتر شده تا شانس بیشتری برای برنده شدن داشته باشند.
